Kifoza to schorzenie charakteryzujące się nadmiernym zginaniu kręgosłupa w górnym odcinku ku przodowi i jednocześnie nienaturalnym wyginaniu kręgosłupa w tył w na odcinku piersiowym i krzyżowym. Takie odchylenia tworzą tzw. okrągłe plecy.
Przyczyny i objawy kifozy
Naturalna krzywizna kręgosłupa pełni bardzo ważną funkcję umożliwiającą amortyzowanie wstrząsów i utrzymalnie głowy w prawidłowej pozycji. Jednak wiele czynników może wpływać niekorzystnie na utrzymanie zdrowej linii kręgosłupa i w konsekwencji mogą one prowadzić do powstania kifozy mającej wpływ nie tylko na tkankę kostną ale także mięśniową.
Do czynników ryzyka zalicza się:
- długotrwałe utrzymywanie nieprawidłowej postawy,
- skolioza (boczne skrzywienie kręgosłupa),
- przeciążenia,
- urazy,
- infekcje kręgosłupa,
- guzy kręgosłupa,
- słabe mięśnie w obrębie tułowia,
- zaburzenia kostnienia nasad trzonów kręgowych,
- nieprawidłowa gospodarka hormonalna,
- choroby zwyrodnieniowe kości (osteoporoza, artretyzm),
- w przypadku kifozy młodzieńczej – choroba Scheuermanna (jałowa martwica kręgosłupa),
- zaburzenia krążenia,
- czynniki genetyczne.
Jedym z pierwszych objawów występujących przy tym schorzeniu jest zaokrąglanie się pleców w przypadku, kiedy zmiany zachodzą w odcinku piersiowym lub plecy, które stają się zbyt płaskie, kiedy choroba rozwija się w odcinku lędźwiowym. W późniejszym etapie pojawiają się bóle kręgosłupa zlokalizowane w okolicach występowania zaburzenia, którym towarzyszy często uczucie zmęczenia. Bóle często nasilają się przy zwiększonym wysiłku a w przypadku kobiet także w czasie miesiączki. Obserwuje się również zmiany postawy takie jak zapadnięcie klatki piersiowej, zaokrąglenie ramion, nadmierne wysunięcie głowy w przód czy odstające łopatki. Kifoza może prowadzić do powstania garbu, czyli widocznego wybrzuszenia w części górnej pleców.
Aby jednoznacznie zdiagnozować kifozę, oprócz badania palpacyjnego kręgosłupa i sprawdzenia zakresu ruchu pacjenta, wykonuje się również zdjęcie RTG całego kręgosłupa.
Kifoza – Leczenie i profilaktyka
Bagatelizowanie objawów kifozy może być bardzo niebezpieczne, ponieważ kifoza która się pogłębia może prowadzić do poważnych komplikacji. Jedną z konsekwencji mogą być nawet problemy z oddychaniem, kiedy na płuca wywierany jest zbyt duży nacisk.
Osobom ze zdiagnozowaną kifozą zaleca się częste zmienianie pozycji – krótkie pozostawanie w pozycji stojącej lub siedzącej w celu zminimalizowania nacisku na kręgosłup i jego odciążenie.
Bardzo dobry wpływ na kondycję kręgosłupa obciążonego schorzeniem mają pływanie i zajęcia ruchowe na basenie, joga, gimnastyka korekcyjna oraz ćwiczenia wzmacniające grzbiet i tułów. Jednocześnie należy unikać sportów rowerowych czy ponoszenia ciężarów. Stosuje się również fizykoterapię czy zabiegi poprawiające ukrwienie. Komfort życia osób zmagających się z kifozą może także podnieść zmiana materaca z miękkiego na twardy.
Przy hiperkifozie często wykorzystuje się szelki ortopedyczne i gorsety reklinacyjne oraz prowadzi się leczenie farmakologiczne uśmierzające ból. Kiedy powyższe terapie są niewystarczające lub kiedy schorzenie jest spowodowane infekcją czy guzem, konieczne i skuteczne może być jedynie leczenie operacyjne.
Szelki ortopedyczne i gorsety ortopedyczne
Szelki ortopedyczne i gorsety ortopedyczne są szczególnie efektywne nie tylko w leczeniu wad postawy u dzieci i młodzieży, ale także u osób dorosłych. Obecnie dostępny asortyment narzędzi korygujących wady postawy oferuje środki odpowiednie dla osób w każdym wieku i pomagające w wyprostowaniu sylwetki przy kifozie.
Szelki korekcyjne pomagają w kształtowaniu prawidłowej postawy ciała, a dzięki wymuszeniu większego napięcia mięśni, ich stosowanie może zapobiec schorzeniom takim jak skrzywienie kręgosłupa czy odstawanie łopatki skrzydłowatej. Szelki ortopedyczne usztywniają kręgosłup, jednak nie uciskają ciała w miejscu przylegania. Regularne stosowanie szelek korekcyjnych odciąża serce oraz poprawia ruchomość klatki piersiowej i wymianę gazową. Niektóre modele dostępne na rynku dodatkowo mogą korygować asymetrię barków i łopatek.
Gorsety i pasy w większym stopniu niż szelki stabilizują wybrany odcinek pleców i dodatkowo chronią przed urazami. Pasy nie krępują ruchów, dlatego zaleca się ich zakładanie także podczas ćwiczeń. Stosuje się je nie tylko w celach leczniczych i rehabilitacyjnych, ale także profilaktycznych.