Warunkiem prawidłowego rozwoju i dobrej kondycji zdrowotnej młodych ludzi jest utrzymanie prawidłowej postawy ciała. Do działań w zakresie zapobiegania i korekty już występujących wad sylwetki u dzieci należy między innymi prowadzenie w szkołach zajęć z zakresu gimnastyki korekcyjnej w ramach zajęć wychowania fizycznego lub zajęć pozaszkolnych. Klasyfikacja dzieci do zajęć korekcyjnych jest prowadzona na podstawie orzeczenia lekarskiego określającego rodzaj i zaawansowanie skrzywienia kręgosłupa.
Przyczyny występowania wad postawy u dzieci
Oprócz wielu czynników takich jak choroby czy nierówność kończyn, przyczynami skrzywień kręgosłupa mogą być:
- zbyt mała aktywność fizyczna,
- siedzący tryb życia,
- częste przyjmowanie niewłaściwych pozycji podczas odpoczynku,
- nieodpowiednie proporcje zachowane pomiędzy wysokością stołu i krzesła w szkole i w domu,
- zbyt obciążony i źle wyregulowany tornister.
Co wpływa na prawidłową postawę ciała
Kręgosłup stanowi podstawę i podporę całego ciała przez co jest ciągle narażony na duże obciążenia. Ważną funkcję w odpowiednim i prawidłowym rozłożeniu poszczególnych ciężarów naciskających na kręgosłup pełnią jego cztery naturalne krzywizny. Równoważą one postawę przesuwając niektóre z części ciała ponad płaszczyzną podparcia oraz dodatkowo pełnią funkcję kinetyczną zwiększając jego ruchomość. Patologia naturalnych krzywizn jest charakterystyczna dla wielu schorzeń związanych z wadami postawy.
Na prawidłową postawę ma wpływ także układ nerwowo-mięśniowy. Reguluje on między innymi koordynację ruchową, utrzymanie równowagi czy optymalne napięcie mięśni. Nieodpowiednie napięcie mięśni również może prowadzić do wad postawy wykrzywiając nienaturalnie pion i mimowolną pozycję naszego ciała.
Rola ćwiczeń oddechowych w gimnastyce korekcyjnej
W przypadku, kiedy występuje konieczność korygowania wady postawy u dzieci nie można pominąć ćwiczeń oddechowych pełniących bardzo ważną funkcje w ogóle gimnastyki korekcyjnej. Wady postawy hamują prawidłowy rozwój układu oddechowego, co natychmiastowo oraz długoterminowo negatywnie odbija się na efektywności mechanicznej, a co za tym idzie, redukuje wentylację płuc. Wydolny układ oddechowy pozwala na zwiększenie sprawności ruchowej i kondycji co z kolei znacznie poprawia ogólny stan zdrowia i minimalizuje ryzyko wystąpienia wielu chorób.
Ćwiczenia oddechowe pomagają w uspokojeniu i odprężeniu ciała pomiędzy poszczególnymi seriami ćwiczeń oraz tuż po zakończeniu treningu. Stosowane w gimnastyce korekcyjnej mają szczególny wpływ na:
- poprawę wentylacji,
- zwiększenie pojemności życiowej płuc,
- wzmacnianie mięśni i pogłębienie oddechów,
- poprawę ruchomości klatki piersiowej,
- poprawę kształtu klatki piersiowej.
Podczas prowadzenia zajęć gimnastyki korekcyjnej należy skupić się na wyrobieniu u dzieci nawyku głębokiego, pełnego i spokojnego oddechu. W osiągnięciu poprawy pojemności życiowej płuc pomogą ćwiczenia, które w sposób naturalny będą wymagać zwiększonego zapotrzebowania na tlen.
Zalecenia i przeciwwskazania w gimnastyce korekcyjnej dla dzieci z bocznym skrzywieniem kręgosłupa
Do wskazanych aktywności fizycznych dla osób z bocznym skrzywieniem kręgosłupa można zaliczyć:
- pływanie stylem klasycznym,
- jazda na nartach
- jazda na rowerze,
- zabawy na czworakach,
- jogging,
- symetryczne ćwiczenia wzmacniające gorset mięśniowy,
- ćwiczenia antygrawitacyjne i elongacyjne,
- ćwiczenia oddechowe.
W przypadku bocznych skrzywień kręgosłupa należy unikać ćwiczeń takich jak:
- koziołki,
- salta,
- mostki,
- podnoszenie ciężarów,
- bieganie,
- skakanie,
- ćwiczenia asymetryczne,
- inne ćwiczenia zginające osiowo kręgosłup.