Zadaniem chirurgii plastycznej i rekonstrukcyjnej jest zmiana wyglądu w przypadkach subiektywnych i obiektywnych odchyleń od normy, jak również rekonstrukcja w przypadku uszkodzeń będących wynikiem urazów i ubytków poresekcyjnych po wycięciu nowotworu i wad wrodzonych.
Pierwsze zabiegi w zakresie chirurgii plastycznej wykonane zostały w Indiach. Stąd też pochodzi pierwszy opis zabiegu rekonstrukcji amputowanego nosa datujący się na VII wiek przed naszą erą. Ten rodzaj zniekształcenia poprzez amputację nosa był dość częstym w Indiach, ponieważ poprzez amputacje nosa karano złodziei. Ostatnie 100 lat to dynamiczny rozwój tej specjalności. W skład jej weszły zabiegi rekonstrukcyjne zaburzeń funkcji ręki i kończyn, zabiegi w zakresie ścięgien ręki, jak również nerwów. Zostały udoskonalone techniki chirurgiczne za sprawą mikroskopu. Zostały wprowadzone metody uzupełniania ubytków pourazowych i poresekcyjnych przy użyciu płatów skórnych stosowane jako przesuwane z sąsiedztwa lub przenoszonych przy użyciu technik mikrochirurgicznych. W zakres chirurgii plastycznej i rekonstrukcyjnej wchodzi również chirurgia kosmetyczna, która w ostatnich latach przeżywa wspaniały rozkwit za sprawą doskonalenia metod, jak również za sprawą wprowadzania nowych technologii. Nie można pominąć faktu szkolenia specjalistów w zakresie chirurgii plastycznej. Do ubiegłego roku, aby rozpocząć specjalizację z chirurgii plastycznej trzeba było posiadać specjalizację z chirurgii ogólnej. Aktualnie można rozpocząć ją po zdaniu egzaminu LEP. Szkolenie trwało 5 lat i wymagało od specjalizującego się dużego nakładu pracy i wielu wyrzeczeń. Musiał się on wykazać odpowiedni szeroką wiedzą poprzez zdawanie sprawdzianów z szeregu zagadnień począwszy od historii tej specjalności, kończąc na zagadnieniach w zakresie chirurgii kosmetycznej. Wymogiem warunkującym przystąpienie do egzaminu było wykonanie odpowiedniej liczby zabiegów samemu, jak również asyst usystematyzowanych w grupie w zależności od ich trudności.
Większość operacji plastycznych przeprowadza się w obrębie twarzy. Każdego z nas cechuje wysokie poczucie estetyki. W tej okolicy występują liczne i różnorodne wady rozwojowe takie jak rozszczepy wargi, wyrostka zębodołowego i podniebienia przybierające formę jednostronną i dwustronną. Dla rodziców jest to duży problem natury psychicznej. Zwykle już oddziały położnicze kierują takie dzieci do ośrodków specjalistycznych gdzie wykonywane są zabiegi chirurgiczne w postaci zeszycia rozszczepów wargi czy podniebienia. Zabiegi tego typu w zależności od ośrodka wykonywane są w różnym wieku, począwszy od 6 miesiąca w przypadku rozszczepu wargi i zeszycia rozszczepu podniebienia w wieku 3 lat. Należy pamiętać, że takie dzieci wymagają również leczenia u logopedy.
Następnym problemem są różnorakie wady małżowin usznych dotyczące kształtu, wielkości i umiejscowienia małżowiny. Jednym z nich są odstające małżowiny uszne, które mogą stawiać dziecko w niekomfortowej sytuacji i narażać go na wyśmiewanie przez środowisko. Małżowina osiąga swoją wielkość w wieku 6-7 lat. W tym też wieku powinno się skontaktować z chirurgiem plastycznym w celu ustalenia wskazań i czasu przeprowadzenia korekcji odstających małżowin.
Nabyte zniekształcenia to wynik urazów i zabiegów operacyjnych i polegające na częściowym lub całkowitym ubytku małżowiny. W takich przypadkach z pomocą przychodzi właśnie chirurgia plastyczna oferując operacje mające na celu przywrócenie prawidłowego kształtu i wielkości małżowiny usznej.
Następnym elementem naszej twarzy mogącym przysparzać nam problemy natury estetycznej mającej duży wpływ na naszą psychikę jest nos. Jest on najbardziej wypukłą częścią twarzy i decyduje o ogólnym wyglądzie twarzy. Może on być zniekształcony w wyniku wad wrodzonych, np. rozszczepu wargi lub w wyniku przebytych urazów nosa dotyczących części chrzęstnej i kostnej. Możemy tu wymienić nos garbaty, długi, krzywy, mogą być również ubytki różnych części nosa będących wynikiem urazów lub zabiegów chirurgicznych w przypadkach zmian nowotworowych. Operacje plastyczne nosa mają na celu poprawę kształtu nosa lub jego rekonstrukcję. W przeważającej większości zabiegi tego typu przeprowadzane są w znieczuleniu ogólny. Dokładne informacje dotyczące metody operacyjnej jak również otrzymacie od chirurga, który będzie przeprowadzał operację.
Kolejnym problemem, z którym się spotykamy są blizny będące wynikiem przeprowadzonych zabiegów chirurgicznych lub urazów. Tworzenie się blizn zależne jest od osobniczych właściwości do tworzenia blizny. Są okolice ciała takie jak klatka piersiowa, barki, które wykazują skłonność do przyrosłych blizn. Dlatego też należy ostrożnie podejmować decyzję o korekcji przyrosłych blizn w tych okolicach. Ważnym elementem jest czas, w jakim decydujemy się na korektę blizny. Blizna organizuje się do roku czasu. Ten okres wykorzystujemy na leczenie zachowawcze polegające na masażu blizny na sucho ruchami okrężnymi z następowym wklepaniem preparatów takich jak Contractubex, Dermatix stymulujących tworzenie się blizny. Od naszej nazwijmy to pracy nad blizną zależy końcowy efekt pozwalający w wielu przypadkach odstąpić od korekty blizny.
To tylko wycinek zagadnień z zakresu chirurgii plastycznej. Powrócimy jeszcze do tego tematu omawiając inne problemy związane z waszym wizerunkiem.
Wybierając się ze swymi problemami do specjalisty z zakresu chirurgii plastycznej powinniśmy po pierwsze wiedzieć czy faktycznie mamy przed sobą specjalistę. Sprawdzić opinie o tej placówce lub konkretnym lekarzu. Można to sprawdzić w Internecie, gdzie są podstawowe dane o placówkach, w których dokonuje się zabiegów w zakresie chirurgii plastycznej i rekonstrukcyjnej i chirurgii kosmetycznej. Należy również pamiętać, że niejednokrotnie nie można spełnić oczekiwań ze strony pacjenta, co do oczekiwanych wyników, częstokroć bardzo rygorystycznych. Ne wynika to bynajmniej z umiejętności chirurga ale niemożliwościami wynikającymi z ograniczonych możliwości ingerencji chirurgicznej. Decydując się na zabieg kosmetyczny należy pamiętać, że najczęstszym powikłaniem, jak mawiają chirurdzy, jest fakt nieakceptowania wyników operacji odbiegających od oczekiwań.
Będąc zdecydowanym na korektę swoich niedoskonałości idziemy do wybranego lekarza. W rozmowie przedstawiamy swój problem. W trakcie tej rozmowy powinno się zapytać o możliwości skorygowania swoich niedoskonałości, jaka metoda będzie zastosowana, jak mamy się przygotować do zabiegu, czy będzie potrzebna opieka osób trzecich w okresie pooperacyjnym. Należy uzyskać dokładne informacje dotyczące ewentualnych zagrożeń i powikłań. Należy podkreślić, że najważniejszą rzeczą jest pełne zaufanie do osoby, która będzie przeprowadzała zabieg operacyjny, bo przecież w jego ręce oddajemy swoje marzenie o poprawie wyglądu.